Werkstress is een van de thema’s die ik met regelmaat tegenkom in mijn praktijk voor coaching en mindfulness. De tijd waarin we leven vraagt snelheid, efficiëntie en volledige inzet. Vaak is er binnen een bedrijf tussen de collega’s concurrentie.
Je moet je target halen, je hebt een tijdelijk contract of het bedrijf gaat reorganiseren. Ook kan je last hebben van collega’s die jou niet mogen en je links laten liggen. Zo kan ik nog een heel aantal factoren opnoemen die kunnen zorgen voor stress op het werk.
Het gevoel dat je nooit kan voldoen aan de eisen die het werk stelt, dat je nooit klaar bent, elke keer meer op je bordje krijg en dat de waardering uitblijft kan een verlammend en verstikkend gevoel zijn met kans op een burn-out als gevolg
Elke ochtend moed verzamelen
Op vrijdag krijg je meestal een opgelucht gevoel. Je bent weer even klaar. De vermoeidheid van de werkweek is groot maar de gedachten aan een weekend vrij compenseert dat en je wilt alle vervelende gevoelens die bij je baan horen niet meer voelen en alleen maar ontspannen.
Maar op zondag begint de werkstress weer. De spanning neemt al weer toe plus de klachten die je in de loop van de tijd ontwikkelt hebt. Die kunnen variëren van zuchten, onrustig gevoel, hoofdpijn en nekpijn tot hartkloppingen.
Ook hyperventilatie en spanning op de borst, een grote vermoeidheid of onzekerheid kunnen klachten zijn. Elke ochtend weer ervaar je een of meerdere van deze klachten. Aan het begin heb je nog wel energie maar zie je heel erg tegen de week op. Aan het einde van de week kijk je uit naar het weekend maar ben je heel erg vermoeid.
Werkstress omdat je maar doorgaat
Vaak ben je met goede moed begonnen met je baan. Je hebt immers zelf voor dit werk gekozen en je hebt alle kwalificaties voor de functie. In het begin is het altijd wennen maar het ging je waarschijnlijk best goed af.
Maar in de loop van de tijd is er steeds meer op je bordje gekomen en ben je meegegaan in de hectiek van je collega’s en het bedrijf. Je hebt je best gedaan om alles bij te houden en daardoor niet goed naar jezelf geluisterd.
Of je was bang dat je tijdelijke contract niet verlengd zou worden en heb je alles gedaan wat in je macht lag om iedereen tevreden te stellen. Zo heb je de gevoelens, die je hadden kunnen helpen om in je werk grenzen te stellen, genegeerd waardoor de werkstress steeds grotere vormen aannam.
Terug naar de functie-eisen
Het is belangrijk dat je weer overzicht en grip op je werk terugkrijgt. Daarom geef ik vaak de raad om terug te gaan naar het begin van je werkcontract. Lees je functieomschrijving en de daarbij horende functie-eisen. Schrijf deze functie-eisen onder elkaar.
Nu ga je alle werkzaamheden die je nu doet ook in een rijtje onder elkaar zetten. Doe dit zo uitgebreid mogelijk. Neem daar ongeveer een week voor. Elke dag, als je thuiskomt uit je werk, kan je zo kijken of je er nog meer bij kan schrijven.
Zo krijg je een overzicht van wat je allemaal meer doet dan dat waar je voor aangenomen bent. Nu is het zaak dat je heel goed kijkt naar alles wat je extra doet. Welke plek en hoeveel tijd nemen deze in en wat zorgt voor werkstress.
Begin je met je eigen werk en maak je dat eerst af Of hebben de extra werkzaamheden al zo veel ruimte en tijd ingenomen dat je aan je eigen werk niet meer toekomt?
Jezelf als uitgangspunt
Met al deze gegevens ga je aan de slag. Je begint met de functie-eisen, al je werkzaamheden die daarbij horen zijn voor jou het belangrijkst. Daar ben jij immers verantwoordelijk voor. Deze moeten dus weer het uitgangspunt worden voor de keuzes die je wilt gaan maken.
Hierna neem je jezelf als uitgangspunt. Welke van de extra werkzaamheden wil je er nog bij houden. Je gaat heel secuur kijken bij welk extra werk je je comfortabel voelt. Alles waar je werkstress van krijgt en waar jij je niet fijn bij voelt zet je in een ander lijstje.
Nu heb je een overzicht waar je mee aan de slag kan. Je hebt werk dat bij je functie hoort en werk dat je extra doet, maar dat je ook leuk vind. Met deze twee maak je een soort werkschema voor een week. Zorg dat je dat gene waar je voor aangenomen bent prioriteit geeft.
Vraag een functioneringsgesprek aan
Zodra je een werkschema hebt weet je ook welke werkzaamheden je niet meer wilt of kan doen. Nu is het belangrijk dat je ook hier naar gaat kijken. Kijk wie er verantwoordelijk is voor dit werk.
Hoort het eigenlijk bij een van je collega’s of is het werk dat bij niemand hoort. Bijvoorbeeld omdat het nieuwe werkzaamheden zijn of omdat er iemand langdurig ziek is waardoor het werk op jouw schouders terecht is gekomen.
Zo kan je je voorbereiden op een gesprek dat je aanvraagt met je leidinggevende. Begin dit gesprek met vertellen dat je graag je werk goed wil doen. Zeg dat je alle verantwoordelijkheid voor je werk op je neemt.
Hierna vertel je wat je allemaal aan eigen werk doet. Dus wat bij je primaire functie hoort. De volgende stap is vertellen welke taken je nog meer op je wilt nemen. Dat zijn alle werkzaamheden die je leuk vind om te doen en waar je ook nog de tijd voor hebt.
Laat weten wat je niet meer wilt en kan
Nu ga je over tot dat gene wat je werkstress geeft en wat je niet meer op je wilt nemen. Laat weten wat je niet meer wilt en kan doen. Vertel in korte zinnen dat je overbelast bent en voor welk werk je geen tijd meer hebt. Zeg dat deze taken ten koste gaan van je eigen werk.
Geef ook aan bij wie dat specifieke werk hoort. Of geef aan dat het werk te veel is geworden voor een persoon. Hierna vraag je hoe je leidinggevende dit probleem kan oplossen. Maak je leidinggevende verantwoordelijk voor het probleem.
Eindig het gesprek dat je de focus vanaf nu legt bij dat werk waar je voor aangenomen bent en dat je er op vertrouwt dat de taken die je vanaf nu niet meer op je kan nemen door de leidinggevende aan de des betreffende persoon terug gegeven worden.
Leren functioneren in het hier en nu
Nu wordt het tijd om met jezelf aan de slag te gaan. Elke ochtend begin je op je werk met even kijken wat er voor die dag op het programma staat. Verdeel je werkdag in werkblokken. Bijvoorbeeld wat doe je tot de koffiepauze.Zorg dat je niet te veel plant zodat je tijd hebt voor onverwachte dingen.
Zo krijg je du minimaal vier werkblokken van een aantal uur. Begin elk werkblok weer met het opnieuw kijken naar wat je nu kan en wilt doen. Na elk werkblok kijk je of je alles hebt kunnen doen wat je wilde.
Wanneer je niet klaar was kan je zo je schema aanpassen. Na een dag werken neem je even de tijd om je werkdag af te sluiten zodat je weet wat deze dag je hebt gebracht. ook kan je nu al een voorlopige planning maken voor de volgende dag. Dat geeft overzicht en rust.
Coaching en mindfulness
Wanneer je elke dag de mindfulness oefeningen doet dan ben je veel meer verbonden met jezelf en het hier en nu. Je zal merken dat deze samen met de voorgaande adviezen al ontspanning en verlichting van je klachten geeft.
In mijn praktijk voor coaching en therapie gaan we dieper in op de problemen en klachten die je in je werk tegenkomt. Je krijgt adviezen en tips. Je leert hoe je anders en met meer voldoening kan functioneren.